Jak nauczyć się Excela?

A więc uruchamiasz go kolejny raz, drukujesz tabelkę, zamykasz. Łyk kawy… Otwierasz ponownie – bo przecież te wykresy wyglądają świetnie – może uda się podejrzeć jak ktoś coś takiego magicznego stworzył. Udaje Ci się zerknąć w formułę. Trzy linijki w pasku formuły… Jakieś WYSZUKAJ.PIONOWO i JEŻELI, dużo średników i cudzysłowów. Zamykasz. Może następnym razem będzie lepiej.

Brzmi znajomo? Tak często wyglądają początki pracy z Excelem. Trafiasz do pracy, dostajesz arkusz do opracowania. Przecież nie powinno być problemu skoro w CV wpisałeś „biegła znajomość pakietu Office”. Wpisałeś – standardowo – jak wszyscy. Nikt nie sprawdził na rozmowie więc byłeś po bezpiecznej stronie. A tu nagle trzeba szybko zacząć pracować z zaawansowanymi narzędziami. Oops.

Od kilku lat w mojej codziennej praktyce trenerskiej słyszę „Jak to wszystko zapamiętać?”. Odpowiadam „Ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć”. Słyszę „A ile uczył się Pan Excela?”, odpowiadam „Wciąż się uczę”. Te kilka tysięcy godzin spędzonych na sali szkoleniowej zarówno po stronie trenera jak i słuchacza w szkole trenerów biznesu czy też szkoleniach dotykających efektywności szkoleń (np. Kirk-Patrick) pozwoliło mi ułożyć pewien optymalny schemat nauki. Więc jak nauczyć się Excela?

Podzieliłem sposoby nauki na dwa – płatne i bezpłatne. Poniżej znajdziecie krótką charakterystykę:

Szkolenia stacjonarne

Zdecydowanie najpopularniejsza forma nauki Excela. Firm organizujących szkolenia stacjonarne z Excela jest dość dużo na rynku. Przy wyborze konkretnej należy zwrócić uwagę na doświadczenie oraz referencje, a także warunki lokalowe firmy (brak wentylacji/klimatyzacji) jest częstą bolączką małych firm.

Sukces szkolenia to w 90% odpowiedni trener, który nie zanudzi tematem i wymiesza materiał przeplatając funkcje/narzędzia/efekty wow 🙂 Szkolenie stacjonarne daje najlepsze statystyki zapamiętywania nowego materiału. Efektywność jest jeszcze wyższa przy szkoleniach zamkniętych, gdzie możliwe jest dostosowanie zakresu do konkretnych działań biznesowych.

Plusy:

• Nadzór trenera i interakcja z trenerem,
• Możliwość wpływania na przebieg szkolenia,
• Możliwość zadania własnych, niestandardowych pytań,
• Materiał szkoleniowy dopasowany do szkolenia,
• Usystematyzowany proces dydaktyczny (B wynika z A),
• Możliwość oceny efektywności szkolenia,
• Dostosowanie programu szkolenia do potrzeb grupy szkoleniowej (szkolenia zamknięte)

Minusy:

• Koszt szkolenia,
• Konieczność zaangażowania 1-2 dni na pełne szkolenie na jednym poziomie zaawansowania
• Ryzyko różnej znajomości początkowej programu wśród uczestników (można je eliminować korzystając z odpowiednich testów kwalifikacyjnych)

Szkolenia e-learningowe

Szkolenia e-learningowe przebojem wdarły się na rynek szkoleń. Szkolenia online to nic innego jak przejście określonej, usystematyzowanej ścieżki przygotowanej przez profesjonalnych trenerów. Szkoleń e-learningowych w zakresie MS Excel jest stosunkowo mało na rodzimym rynku, a w szczególności takich angażujących uczestników. Nikt nie chce przecież korzystać ze szkoleń e-learningowych, w których jedyną interakcją jest klikanie dalej (znacie to ze szkoleń BHP :)?). W nowoczesnych szkoleniach występują filmy instruktażowe, ekrany interaktywne i quizy (Przykład: Lekcja: Funkcje Logiczne). Czym się różni e-learning od filmów na YT? Przede wszystkich usystematyzowaniem i prowadzeniem krok po kroku uczestnika przez kolejne zagadnienia Excelowe. Łatwiej też zapewnić kursantom dostęp do kursu e-learningowego w korporacji niż udostępnić im stronę youtube 😉

Kluczową funkcją z punktu widzenia HR jest też możliwość śledzenia postępów uczestników.

Plusy:

• Nowoczesna, angażująca forma nauki,
• Możliwość nauki 24/h,
• Często możliwość kontaktu z trenerem w ramach opieki mentorskiej (np. tutaj),
• Usystematyzowany proces dydaktyczny,
• Pliki ćwiczeniowe,
• Quizy, ćwiczenia interaktywne
• Niska cena (99 zł/kurs – np. Excel średniozaawansowany)

Minusy:

• Brak kontaktu z trenerem na żywo,
• Konieczność posiadania dostępu do internetu.

Książki

Naukę Excela zaczynałem od książek, do których wciąż sięgam gdy zgłębiam temat od A do Z. Jest wiele wartych polecenia książek, np.:

Excel 2016 Biblia – zdecydowanie numer jeden wśród książek do Excela. Autor ma na koncie również wiele innych, wartych uwagi publikacji – ta jest numer jeden

Analiza i modelowanie danych w MS Excel – świetna książką, gdy już mamy opanowane podstawy.

Plusy:

• Dostępność,
• Jakość materiału,
• Pliki ćwiczeniowe dostępne w książce

Minusy:

• Często relatywnie wysoki koszt
• Konieczność samodyscypliny w nauce
• Przykłady na „ziemniakach” – tak określamy przykłady na danych, niedostosowanych do biznesu

Fora internetowe

Takie jak tutaj: excel-forum.pl czy też mrexcel.com – na forach znajdziecie ogromną porcję zarówno podstawowej i zaawansowanej wiedzy. Traficie na świetną społeczność, która prawdopodobnie pomoże Wam w każdym problemie. Zawsze powtarzam na szkoleniach, że jeśli macie problem z Excelem – ktoś już prawdopodobnie go przepracował. Wystarczy wiedzieć gdzie i kogo spytać. Pamiętajcie tylko przed zadaniem pytania, żeby sprawdzić czy nie istnieje już na nie odpowiedź…

Plusy:

•  Dostęp do ogromnej rzeszy specjalistów
•  Możliwość poznania różnych rozwiązań dla danego problemu

Minusy:

• Chaotyczność wiedzy
• Nie nadaje się do regularnej nauki, bardziej do rozwiązywania problemów ad-hoc
• Dostępność rozwiązań zależy od dostępności użytkowników na forum

Poradniki YouTube

Co to takiego? – np. youtube.com/imperiumszkoleniowe – Na YT znajdziecie bardzo dużo kanałów poświęconych Excelowi. Stanowią one zazwyczaj łącznik pomiędzy forami a książkami/szkoleniami e-learningowymi. Znajdziecie rozwiązanie konkretnych problemów, ale macie bardzo ograniczone możliwości zadawania pytań czy też wpływania na zawartość filmów. Niemniej jednak – warto zerknąć na YT w poszukiwaniu konkretnych rozwiązań.

Plusy:

• Ciekawsza forma wizualna niż fora
• Duża liczba dostępnych kanałów

Minusy:

• Często niska jakość filmów,
• Niska jakość dźwięku,
• Brak realnej interakcji z twórcą (komentarze, nie dają tak dużej swobody komunikacji)
• Kanały prywatne zasypane reklamami – utrudniają oglądanie
• Często – brak plików ćwiczeniowych

Uff – jeśli udało się Wam przebrnąć przez krótkie podsumowanie form nauki – czy możecie odpowiedzieć która forma jest dla Was najlepsza?

Z badań prowadzonych na całym świecie nad procesem uczenia wynika iż optymalna ścieżka nauki Excela zaczyna się od szkolenia stacjonarnego i jest wspomagana przez szkolenie e-learningowe. Po uzyskaniu odpowiedniej dozy wiedzy warto wspomagać się formami nauki ad-hoc (youtube, fora internetowe, książki).

Często realizując projekty zamknięte właśnie w ten sposób rozmawiamy z klientami o nauce – najpierw intensywnie 16h na sali, potem przypominająco – w domu, w pracy analogiczny zakres jak w szkoleniu stacjonarnym a na koniec konsultacje lub zdobywanie wiedzy ad-hoc.

A jak Ty uczyłeś/aś się Excela? Jeśli chcesz się podzielić spostrzeżeniami – napisz do mnie na adres: targosinski@imperiumszkoleniowe.pl.